“Stel: je geeft 2 mensen de opdracht om een auto te bouwen. Ze hebben dat nooit eerder gedaan. Ze moeten handboeken doornemen, de juiste stukken bestellen … Zo duurt het lang voor de auto af is.”

“Maar stel dat je dezelfde opdracht geeft aan 40 ervaren autobouwers en je vraagt om een nieuw type auto te bouwen. En je geeft ze voorrang op alles. Zij zullen veel sneller klaar zijn. Nog anders gezegd: als jij met de auto rijdt en je krijgt overal voorrang, dan ben je sneller op je bestemming dan iemand die opgehouden wordt door files en wegenwerken.”

“Dat was ook zo bij het ontwikkelen van het coronavaccin. Heel wat farmaceutische bedrijven en onderzoekers over de hele wereld werkten er samen aan, wisselden informatie uit en kregen absolute voorrang op het gebied van financiële middelen, evaluatie en beoordeling (ten opzichte van andere  geneesmiddelen) …”

“Een absolute voorrangspositie dus, maar zónder stappen over te slaan. De coronavaccins zijn níet minder goed onderzocht geweest dan andere vaccins of geneesmiddelen. Zo is het niet uitzonderlijk dat een vaccin deze keer in minder dan 1 jaar tijd klaar is.”

“Absoluut. Alle regels werden gevolgd, de nodige studies werden uitgevoerd. Meer nog, in verhouding zijn er zelfs meer studies geweest dan voor een ander vaccin of geneesmiddel. We mogen meer dan gerust zijn over de veiligheid en werkzaamheid van de coronavaccins.”

“De bijwerkingen zijn dezelfde als bij andere vaccins. Ja, ze kunnen wat meer uitgesproken zijn dan die van bijvoorbeeld het griepvaccin. Toch zijn rillingen, spierpijn, hoofdpijn, vermoeidheid … normale reacties als je immuunsysteem in gang gezet wordt.”

De meest voorkomende bijwerkingen:
• algemene klachten: hoofdpijn, vermoeidheid, rillingen, koorts.
• pijn op de prikplaats (meestal de bovenarm)
• wat roodheid of zwelling op de prikplaats

“Maar geen paniek. Die bijwerkingen zijn niet gevaarlijk en ze verdwijnen spontaan en vrij snel, na 1 of 2 dagen. Je hoeft er er niet voor naar de dokter te gaan. Ben je toch ongerust? Neem contact op met je huisarts.”

“Over mogelijke zeldzame bijwerkingen op lange termijn hebben we nog geen duidelijk beeld, maar dat hebben we bij andere vaccins of geneesmiddelen ook niet wanneer ze pas op de markt komen. De meeste nevenwerkingen zie je 4 tot 6 weken na de laatste vaccinatie, en die termijn is voorzien in de vaccinstudies.”

“En zelfs de mogelijke bijwerkingen wegen niet op tegen de bescherming van een vaccin. Want de ziekte waartegen het vaccin je beschermt, is vaak veel gevaarlijker.”

“De mogelijke nevenwerkingen op lange termijn merk je eventueel op als een vaccin op de markt is en aan erg grote groepen wordt gegeven. Maar dat wordt de hele tijd opgevolgd. Er bestaat een veiligheidssysteem en de studies stoppen niet.”

“Hoe sneller we de prioritaire groepen (ouderen, zorgpersoneel) vaccineren, hoe minder mensen aan de ziekte complicaties overhouden. Want dat zijn de groepen die meer kans maken om in het ziekenhuis te belanden. En dus onze gezondheidszorg onder druk zetten.”

“Met vaccinatie beschermen we dus mensen individueel, maar tegelijk ook ons zorgsysteem, zodat we kunnen blijven zorgen voor de mensen (zowel met als zonder corona) die het nodig hebben.”

“De volgende opdracht? Zo snel mogelijk groepsimmuniteit bereiken. Wat wil dat zeggen? Dat we het virus klem zetten. We zorgen ervoor dat we zóveel mensen vaccineren dat het virus zich niet meer kan verspreiden en niet meer kan overleven.”

“Om te overleven muteert een virus de hele tijd. Muteren is een beetje de dagelijkse bezigheid. Dat is ook zo met het griepvirus of het rotavirus (kinderdiarree).”

“Maar het eiwit waartegen we antistoffen vormen, verandert niet zo snel. De studies die uitgevoerd zijn over heel de wereld, gebeurden ook in de aanwezigheid van een muterend virus. Het vaccin werkt dus tegen de dagelijkse mutatie. In principe beschermt een vaccin tegen de meeste virusvarianten.”

“Momenteel wordt ook onderzocht in welke mate het vaccin beschermt tegen de recente meer besmettelijke variant in Groot-Brittannië.”

“Met vaccinatie beschermen we dus mensen individueel, maar tegelijk ook ons zorgsysteem, zodat we kunnen blijven zorgen voor de mensen (zowel met als zonder corona) die het nodig hebben.”

“Eigenlijk weten we dat nog niet. Het vaccin beschermt vooral tegen de infectie en de ernstige symptomen, en zorgt ervoor dat je niet zodanig ziek wordt dat je kan sterven. Maar om zeker te zijn dat je het coronavirus niet meer kan doorgeven, moeten we nog meer onderzoek doen.”

“Gevaccineerd en meteen zonder zorgen rondlopen? Sorry, voor de 1ste maanden is dat een verkeerd beeld. De mensen die gevaccineerd zijn, moeten nog altijd afstand houden en een mondmasker dragen.”

“De meeste coronavaccins bestaan uit een schema van 2 dosissen, met een tussenperiode van 21 tot 28 dagen. De werkzaamheid stijgt van 92 % (14 dagen na de 1ste vaccinatie) naar 95 % (7 dagen na de 2de vaccinatie). De duur van de bescherming onderzoeken we volop verder.”

“In de 1ste fases zijn heel wat mensen nog niet ingeënt, dus het virus kan nog circuleren. Het duurt enkele weken vooraleer je voldoende antistoffen aanmaakt. En iemand die gevaccineerd is, zou niet méér rechten mogen hebben dan iemand die dat nog niet is.”

“In de loop van 2021 zullen we dat wel kunnen bijsturen, naarmate er meer mensen zijn ingeënt.”

“In de beginfase van de coronavaccinatie wordt het vaccin afgeraden voor zwangere vrouwen. Niet omdat we problemen verwachten, maar omdat er nog volop onderzoek naar bezig is.”

“Voor vrouwen van vruchtbare leeftijd luidt het advies om, in geval van een zwangerschapswens, pas zwanger te worden vanaf 2 maanden na de 2de vaccinatie.”

“Als je vaststelt dat je zwanger bent, nadat je gestart bent met de vaccinatie, krijgt je zwangerschap voorrang en krijg je de 2de dosis pas na de het einde van de zwangerschap. Ook borstvoeding krijgt voorrang: vaccinatie wordt uitgesteld tot na het stopzetten van de borstvoeding.”

“Heb je in het verleden al ernstige allergische reacties gehad op vaccins, dan is ook het coronavaccin geen goed idee. Heb je een ernstige allergische reactie na de 1ste prik tegen corona, dan krijg je het best geen 2de dosis.”

“Maar wel even duidelijk stellen: mensen die zeer allergisch reageren op stoffen die niet in het coronavaccin zitten – voedselallergie, pollenallergie, geneesmiddelenallergie … – mogen het uiteraard wel toegediend krijgen.”

“Een vaccin traint je lichaam en verhoogt je weerstand.”

“Een vaccin is een geneesmiddel. En dat komt natuurlijk niet op 1-2-3 op de markt. Een vaccin wordt altijd ontwikkeld volgens strenge wettelijke regels die waken over de kwaliteit, veiligheid en werkzaamheid.”

“Een vaccin doorloopt verschillende fases voor het in een spuitje zit:
• Fase 1: de ontwikkelaar (farmaceutisch bedrijf, universiteit …) doet verschillende strenge tests op het vaccin. Zo controleert hij de kwaliteit van een vaccin (de zuiverheid, de bestanddelen en de manier waarop het geproduceerd wordt).
• Fase 2: het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) en andere regelgevers in de EU-landen voeren een wetenschappelijke evaluatie uit.
• Fase 3: de ontwikkelaar kan nu de werking van het vaccin testen in een laboratorium en met dierproeven.
• Fase 4: zijn de testen goed, dan volgen er tests bij menselijke vrijwilligers. Die verlopen in 3 proeffases, telkens met een groter aantal deelnemers. Ook dat verloopt volgens strenge regels en protocollen.
• Fase 5: eens het testprogramma afgelopen is, legt de ontwikkelaar van het vaccin de resultaten voor aan het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). Als het EMA genoeg wetenschappelijk bewijs heeft dat de voordelen van een vaccin groter zijn dan de risico’s, kan het worden goedgekeurd.

“Een vaccin bestaat meestal uit een imitatie van onderdeeltjes van bacteriën of virussen. Neen, niet de deeltjes die ervoor zorgen dat je ziek wordt, maar de deeltjes waartegen je lichaam antistoffen maakt.”

“Eigenlijk maakt je lichaam door een vaccin voor de 1ste keer kennis met een bacterie of virus. En het leert hoe het juist moet reageren. Een vaccin traint je lichaam en verhoogt je weerstand. Zo maakt die specifieke bacterie of dat ene virus je niet meer ziek of veel minder ziek, als je er nadien mee in contact komt, nadat je bent gevaccineerd.”

“Sommige vaccins beschermen je levenslang. Andere moet je opnieuw krijgen na enkele jaren om je immuniteit hoog genoeg te houden. Dat hangt af van het type vaccin en de infectieziekte.”

“Je mag op je 2 oren slapen: vaccins zijn enorm veilig. Ze zijn bedoeld om je gezond te houden, niet om je ziek te maken. Het is niet wetenschappelijk bewezen dat vaccins ernstige ziektes veroorzaken op lange termijn – een fout idee dat de ronde durft te doen. Dus neen, vaccins veroorzaken geen auto-immuunziektes of autisme.”

“Een vaccin bevat bepaalde stoffen, zoals aluminium of soms formaldehyde, die in grote hoeveelheden slecht kunnen zijn voor je lichaam. Maar in een vaccin is de hoeveelheid zodanig klein dat ze nooit schadelijk of giftig zijn voor je gezondheid.”

“Eventjes vergelijken. 1 dosis vaccin (0,5 ml) bevat tussen 0,05 en 0,1 mg formaldehyde. In een peer van 100 g zit gemiddeld 5 mg formaldehyde (dus 50 mg/kg). Formaldehyde heeft pas mogelijk een (schadelijke) invloed op je lichaam als je via de mond 50 tot 100 mg/kg per dag binnenkrijgt. Wat aluminium betreft: we krijgen per dag 10 tot 20 keer meer aluminium binnen via ons voedsel of de lucht dan via een vaccin.”

“Nogmaals, vaccins worden extreem goed en nauwkeuring getest, én goedgekeurd op het vlak van kwaliteit, veiligheid en werkzaamheid voor ze op de markt komen.”

“Er zijn verschillende redenen waarom je je het best laat vaccineren. Om te beginnen houdt een vaccin je gezond. Niet vergeten dat we niet zomaar vaccineren tegen alles, wel tegen vaak dódelijke ziektes waartegen vaak ook nog geen behandeling bestaat. Waarom ziek zijn en misschien later de gevolgen dragen, als je het kan voorkomen? Heel wat infectieziektes kan je perfect vermijden met een kleine prik.”

“Met een vaccin bescherm je tegelijkertijd anderen. Je werkt mee aan die o zo belangrijke groepsimmuniteit. Misschien is een ziekte voor jou niet zo erg, maar ze kan voor anderen wel levensgevaarlijk zijn. Denk maar aan de ouderen of de kleinsten onder ons (voor de vaccinatie), mensen die al een aandoening hebben …”

“Wist je dat sommige mensen niet gevaccineerd mogen of kunnen worden, door hun leeftijd of om gezondheidsredenen? Mensen met bepaalde ernstige allergieën, met een verzwakt immuunsysteem … Ben je gevaccineerd, dan bescherm je deze mensen ook. Kortom, een vaccin kan levens redden.”

Extra redenen ontdekken waarom een vaccin een goed idee is? Neem een kijkje op www.laatjevaccineren.be

“Maak je je zorgen over het prijskaartje van een vaccin? Dat hoeft niet! In ons land hebben we een basisvaccinatieschema. Als je dat volgt, zijn de vaccins die je beschermen tegen 12 verschillende infectieziekten gratis in Vlaanderen. De Vlaamse overheid stelt de spuitjes ter beschikking van de diensten en dokters die de vaccinatie uitvoeren.”

“Als je je kind bijvoorbeeld laat vaccineren bij Kind en Gezin of het CLB, dan kost het je niets. Ga je liever langs bij je vertrouwde huis- of kinderarts voor de vaccinatie? Dat kan zeker. Dan is het vaccin gratis, maar je betaalt wel het remgeld voor de consultatie.”

“Ook voor volwassenen zijn sommige vaccins gratis. Het griepvaccin voor bewoners van een woonzorgcentrum bijvoorbeeld. Vaccins voor herhalingsinentingen tegen difterie, tetanus en kinkhoest zijn voor iedereen in Vlaanderen gratis.”

Voor andere erkende vaccins kan je rekenen op een terugbetaling van je ziekenfonds.